كاربرد نمودارهاي پتروفيزيكي در ارزيابي شكستگيهاي مخزن

 

مقدمه

در اکتشاف و تولید نفت، شکستگیها یکی از متداولترین و مهمترین ساختارهای زمین شناسی هستند که جزء خواص مكانيكي سنگ به حساب مي آيند و تأثیر زیادی بر روی جریان سیال در مخزن دارند.شناسایی و تشخیص این شکستگیها همواره یکی ازمشکلات پیش روی زمین شناسان نفت، پتروفیزیست ها و مهندسین مخزن بوده است. ابزارهاي چاه پيمايي نيز براي عكس العمل نشان دادن در برابر ويژگيهاي مختلف محيط چاه و سازندهاي اطراف، طراحي شده اند. بعضي از ابزارها در درجه اول به ليتولوژي، بعضي در درجه اول به تخلخل و بعضي به درجه اشباع سيالات، پاسخ مي دهند. متأسفانه هيچ كدام از ابزارها در درجه نخست، به شكستگيها واكنش نشان نمي دهند. هر چند پاسخ برخي ابزار ها تحت تأثير وجود شكستگيها قرار مي گيرد، ولي اين اثر معمولاً ناچيز و اندك است. بنابراين در جستجو براي شكستگي با استفاده از نمودارها، لازم است پايه و اصول فيزيكي ابزار و نيز هندسه و شكل تمام اندازه گيريهاي مورد بحث، درك شود. معمولاً فقط تجربه به ما كمك
مي كند تا روش هايي را تعريف كنيم كه در محل مشخص، بهترين نتيجه را داشته باشيم.

زماني كه روي نمودارها به دنبال شكستگي مي گرديم، جستجو برروي نقاطي متمركز مي شود كه بنا بر دلايل زير، احتمال وجود شكستگي هست:

- تاريخچه محلي شكستگيهايي كه به صورت طبيعي رخ مي دهند.

-عدم وجود دقت در مقاطع لرزه اي

- برون يابي مشاهدات روي برونزدگيها

- افزايش نرخ نفوذ مته و افزايش سرعت حفاري

- وجود سيمان در سطح خرده هاي حفاري

- هرزروي گل حفاري

- باز يافت ضعيف مغزه

- نتايج تست چاه كه با تراوايي و تخلخل محاسبه شده، سازگار نيست.

 

.به طور کلی ابزارهای نمودارگیری را می توان به 2 رده کلی تقسیم بندی نمود:

1-نمودارهای متداول، مانند GR,SP,Sonic,Density و Neutron.

2- نمودارهای نامتداول، مانند: Litho density،Gamma ray Spectrometry ،BHTV  وFMS .

در اين نوشتار به ابزارهاي نمودارگيري مورد استفاده جهت تشخيص شكستگيها و توانايي آنها در تفسير شكستگيها اشاره خواهد شد و با توجه به اهميت نمودارهاي تصويرگر در شناسايي شكستگيها، نخست به شرح آنها مي پردازيم :